Ik was niet van plan om een post te schrijven over de zin van het leven, maar herhaalde recente interacties en de deprimerende kijk op een paar dystopische romans over schaarste dwongen me om mijn gedachten te verwoorden.
Nihilisme
Ik heb berichten ontvangen zoals de volgende:
“Ik lees je blog al een tijdje en ik vind het geweldig dat je originele ideeën hebt in plaats van mainstream, “normie” praat te recyclen.
Ik wilde vragen: wat houdt jou gemotiveerd om alles te doen wat je doet? Geloof je in een universele zin of doel van het leven? Hoe overwin je het nihilisme en blijf je optimistisch over de toekomst van de mensheid?
Tot slot, denk je dat het universum en de menselijke soort voorbestemd zijn om uiteindelijk te vergaan, of is er een mogelijkheid om te ontsnappen?”
Veel van de slimste mensen die ik ken lijden aan extreme existentiële angst. Ze wanhopen dat al hun prestaties er over 1000 jaar niet meer toe zullen doen. Over 1 miljard jaar zullen Alexander, Caesar, Napoleon, Da Vinci, Shakespeare, Mozart en Jezus allemaal vergeten zijn, gezien hoe anders de mensheid zal zijn, zelfs in het onwaarschijnlijke scenario dat ze nog bestaat op een manier die we zelfs maar zouden kunnen herkennen of begrijpen. Uiteindelijk, als het universum blijft uitdijen, zoals natuurkundigen momenteel verwachten, zal alles verdwijnen met de uiteindelijke hittedood van het universum. Waarom zou je iets doen als niets wat je doet er uiteindelijk toe doet?
De meeste post-schaarste romans waarin we allemaal onsterfelijke almachtige goden worden, vervallen in nihilisme. Ze stellen dat niets iets betekent als je er niet voor hoeft te werken en mensen verliezen alle levensvreugde en reden om te leven.
Onverwacht spiritueel ontwaken
Tot 10 jaar geleden zou ik mezelf als een rationele agnost hebben beschouwd. Als econoom en wiskundige met een hoog IQ waardeerde ik de rede boven alles en stond ik sceptisch tegenover religie en spiritualiteit. Het begon allemaal op een noodlottige dag in mei 2015. Op dat moment leidde ik een rijk en succesvol leven vol liefde, dankbaarheid en optimisme. Dit is mijn standaard staat van zijn, waarvan ik me realiseer dat het niet gebruikelijk is. Ik was erg atletisch. Ik dronk of rookte niet en had nog nooit drugs gebruikt.
Een goede vriend van me zei dat ik minstens één keer in mijn leven een opzettelijke hartopening zou moeten meemaken: een kleine, veilige, comfortabele, stille en intieme setting waar we ceremonieel pure MDMA nemen als een hartopener.
Normaal gesproken zou ik nooit ja hebben gezegd tegen zoiets. Mijn intellect en mentaliteit zijn mijn comparatieve voordelen in het leven. Die zou ik nooit op het spel willen zetten. Ik ben ook opgegroeid met de Nancy Reagan-reclames met de bakkende eieren die zeiden: “Dit zijn je hersenen aan de drugs. Zeg gewoon nee tegen drugs.”
Ik weet niet zeker wat me bewoog om ja te zeggen tegen iets waar ik normaal gesproken nooit ja tegen zou hebben gezegd. Misschien was het de persoon die het vroeg. Misschien was het dat ik me in een overgangsperiode bevond en nadacht over wat ik nu moest doen. Om welke reden dan ook, ik zei waarom niet en ging erheen zonder verwachtingen.
Er gebeurde iets moois en magisch. Ik werd overmand door een gevoel van oneindige liefde. Ik straalde liefde uit. Ik voelde liefde voor mezelf, voor mijn vrienden, voor mijn familie, voor de mensheid in het algemeen. Ik voelde tot in de kern van mijn wezen dat het weefsel van het universum onvoorwaardelijke liefde was. Het mooie was dat dat gevoel wekenlang aanhield en dat onderliggende gevoel dat het universum uit liefde bestaat, heeft me tot op de dag van vandaag, 10 jaar later, niet losgelaten.

Deze ervaring leidde indirect tot het bestuderen van Tantra, waarvan de meditatieve praktijken me een spiritueel gevoel gaven. Ik dook in een diep Tantrakonijnenhol en bestudeerde verschillende modaliteiten, de geschiedenis en creëerde uiteindelijk mijn eigen versie ervan, waarin verschillende Taoïstische technieken zijn verwerkt. Merk op dat ik een verscheidenheid aan Tantrische en Taoïstische technieken gebruik in plaats van me te houden aan de filosofische overtuigingen van beoefenaars zoals Mantak Chia.
Mijn persoonlijke gezondheidsgewoonten hadden me al geleerd dat veel van de algemeen aanvaarde dogma’s over gezondheid en lang leven niet klopten: “één glas rode wijn per dag is goed voor je”, “het ontbijt is de belangrijkste maaltijd van de dag”, “vet is slecht”, “zout is slecht”. Dit staat zo ver af van het dieet dat voor mij werkt, dat ik de algemeen aanvaarde wijsheid in twijfel trok. Ik volg een eiwitrijk, koolhydraatarm, gezond vetrijk dieet met zo min mogelijk bewerkte voedingsmiddelen. Ik sla het ontbijt over. Ik vast een paar keer per week met tussenpozen, maar niet fulltime zodat ik me er niet aan kan aanpassen. Ik drink bijna geen alcohol (alleen voor feestelijke doeleinden een paar keer per jaar) en heb een hoge zoutinname gezien de meer dan 10 uur per week die ik meestal sport.
De MDMA-ervaring deed me ook twijfelen aan de algemeen geaccepteerde kennis over drugs, dus ik begon primair onderzoek te doen naar verschillende stoffen om te begrijpen of er stoffen waren die interessant konden zijn om te proberen in mijn lopende onderzoek naar het begrijpen van de aard van de werkelijkheid. Daarbij trad ik in de voetsporen van Aldous Huxley. Ik las Deuren van Perceptie. Ik kwam ook Michael Pollan’s New Yorker artikel The Trip Treatment uit 2015 tegen dat als basis diende voor zijn boek Hoe je geest te veranderen. Na veel meer onderzoek kwam ik tot een veel genuanceerder perspectief. Ik was geschokt door het feit dat veel van de ergste drugs, zoals alcohol, dat letterlijk vergif is, tabak en suiker, legaal zijn, terwijl sommige drugs, zoals psylocibine en LSD (ook wel acid genoemd), die niet verslavend en giftig zijn, geen kater hebben en zowel therapeutisch als voor het gevoel van transcendentie nuttig kunnen zijn, dat niet zijn.
Na het bestuderen van neurotoxiciteit, verslavendheid en andere kenmerken besloot ik om in principe nooit alcohol te drinken of tabak te consumeren, suiker te beperken, nooit opiaten, cocaïne en bijna alle andere soorten drugs te gebruiken, inclusief wiet en ketamine (hoewel die twee therapeutisch gebruikt kunnen worden), maar om psylocibine en LSD te proberen en Ayahuasca te overwegen.
Psylocibine kan effectief zijn bij de behandeling van depressie gezien de beperkingen van SSRI’s. Die maken je levenslust kapot, verlagen je libido en werken niet bij iedereen. Die vernietigen je levenslust, verlagen je libido en werken niet bij iedereen. Bovendien moet je ze blijven innemen. Ze genezen je niet. Dat gezegd hebbende, benaderde ik dit niet met de intentie om een trauma te genezen, gezien hoe gelukkig en vol mijn leven was en is. Ik benaderde dit meer met een open geest en nieuwsgierigheid om te proberen de aard van de werkelijkheid te ontrafelen.
In het begin ervoer ik beide in een kleine, ceremoniële, intieme context, maar met lichte doses – psychoactief, maar geen heldendosis met totale ego-dood. Die ervaringen waren magisch. Ik voelde een buitengewoon gevoel van eenheid met iedereen om me heen en alles. Je zintuigen zijn verhoogd. Het voelt alsof je de ruimte tussen atomen kunt zien en vaste oppervlakken begint te zien ademen. Je kunt schijnbaar elke ster aan de hemel zien. Je gaat op in het heden, neemt niet alles meer zo serieus en ziet vreugde en humor in elk moment. Elke keer als ik zo ongelofelijk hard en ongecontroleerd lach dat mijn kaak de volgende dag pijn doet.
Ego Dood
Mijn eerste diepe reis gebeurde per ongeluk. Ik was op Burning Man en vroeg als groentje aan een vriend of hij een druppel zuur onder mijn tong wilde doen. De juiste zet is natuurlijk om het op je hand te doen en eraan te likken, maar ik hou van de ceremonie om het aan elkaar te geven. Omdat de druppel er niet uit wilde komen, drukte ze hard op het flesje en een grote onbekende hoeveelheid druppels viel onder mijn tong.
Ik vind het heerlijk om acid te doen op Burning Man en willekeurig rond te fietsen om te zien waar de nacht me brengt. Ik heb ontzag voor de menselijke creativiteit en alle moeite die wordt gedaan om voor iedereen spectaculaire en magische ervaringen te creëren. Terwijl ik fiets, heb ik letterlijk het gevoel dat ik in Ready Player One of Tron zit en door ruimte en tijd navigeer in een wondere wereld.
Ik zou het echter niet kiezen als decor voor een diepe meditatieve spirituele reis. Het kan er te warm of te koud zijn, verwarrend, stoffig en vies. Omdat ik niet wist hoeveel zuur ik had genomen, nam ik aan dat het wel goed zou komen, maar ik realiseerde me al snel dat ik werd meegenomen op een innerlijke reis. Ik ging naar het kamp van mijn vrienden bij Robot Heart, ging op een bank liggen, sloot mijn ogen en gaf me over aan de ervaring.
Eerst voelde het alsof ik in de ruimte zweefde, totdat ik uiteindelijk de ruimte werd. Ik observeerde de schepping van het universum en de ruimte-tijd. Ik observeerde de schepping van de aarde en zag de evolutie tot het ontstaan van de mens. Soms was ik een derde-partij-waarnemer. Het voelde alsof elk kunstwerk dat ooit gemaakt was op hoge snelheid achter elkaar voor me werd afgespeeld: toneelstukken, boeken, films, tv-programma’s, schilderijen, verleden heden en toekomst.
Soms werd ik de schepper. Ik ervoer een totale ego-dood. Ik verloor het totale bewustzijn van de individuele Fabrice Grinda. Het stoorde me niet. Ik was zo gefascineerd door wat ik aan het observeren was. In de loop van de nacht voelde ik dat ik ieder mens was die ooit geleefd had. Ik herinner me levendig dat ik een moeder was, een surfer en talloze mensen door de tijd heen. Soms was ik me er vaag van bewust dat die Fabrice bestond en dat het prima zou zijn om naar hem terug te keren, maar zo niet, dan was alles ook prima. Ik was alles en iedereen die was, ooit was en ooit zou zijn.
De nacht voelde alsof hij een eeuwigheid duurde. Toen ik terugkwam in dit lichaam en individu, namen mijn vrienden me mee naar de zonsopgang in hun kunstauto. Het voelde alsof ik het besturingssysteem van het universum in het rood in de lucht kon zien. Op dezelfde manier kon ik het zand in de grond zien smelten, waardoor ik een idee kreeg waar Dali’s inspiratie vandaan zou kunnen komen.

Ik realiseerde het me toen nog niet, maar ik had net een non-duaal ontwaken ervaren. Ik realiseerde me dit toen ik Andy Weir’s korte verhaal Het Ei vele jaren later tegenkwam. Je kunt het prachtig geanimeerd vinden in de onnavolgbare stijl van Kurzgesagt hieronder bekijken.
Het Ei is een spel dat God met zichzelf speelt. In The Egg sterft de man en ontmoet hij “God” die hem vertelt: “Jij bent iedereen die ooit geleefd heeft of ooit zal leven.”
Dit betekent:
- Elke schurk die je haatte? Jij was ze.
- Elke geliefde die je omarmde? Ook jij.
- Elk leven, elke emotie, elke hoek van de menselijke ervaring? Je speelt ze allemaal.
In The Egg gaat reïncarnatie niet alleen over terugkeren, maar over het spelen van alle mogelijke versies van het spel, totdat de speler zich herinnert: ik was het allemaal.
Het gaat erom te ervaren, niet om te winnen. Het leven is een spel, een dans, een voorstelling. Het punt van het leven in het spel is simpelweg om het te leven, het te voelen, het vanuit elke hoek te verkennen.
Mijn verlies van ego was een ontwaken. Het voelde alsof er geen “ik” vs “anderen”. Ik was niet in het universum; ik was het universum.
In Het Ei zijn we allemaal God, maar we zijn het vergeten. We splitsen onszelf op in miljarden perspectieven. We leren, groeien en worden wakker om ons uiteindelijk bewust te worden van wat we zijn. Ik heb dat allemaal ervaren.
Verdere verkenningen
- Psylocibine Geluidsreis
In die tijd was ik nog niet in aanraking gekomen met Het Ei of had ik me nog niet verdiept in de filosofie van non-dualisme. Ik wist gewoon dat ik iets moois en magisch had ervaren en wilde doorgaan op dit pad van ontdekking. Merk op dat ik niets van dit alles met ijver nastreefde, maar het eerder in mijn leven liet stromen. Ik ging niet op zoek naar spirituele ervaringen, maar liet ze binnen wanneer ze kwamen en als gevolg daarvan zaten er gemiddeld meer dan een jaar tussen.
Ik begon te horen over prachtige diepe psylocibinereizen georganiseerd door een geweldige etnomusicoloog, geluidstherapeut en geluidsonderzoeker. Toen meer mensen om me heen enthousiast bleven over de ervaring, vroeg ik om een introductie en maakte ik een afspraak om op reis te gaan. Ik zorgde ervoor dat ik goed sliep, goed at en een week lang geen cafeïne gebruikte voordat ik de ceremoniële ruimte binnenging. We spraken uitgebreid over het proces en mijn intentie voor de reis, namelijk om alles met een open geest en een open hart te ervaren.
Uiteindelijk ging ik heel diep door 9 gram psylocibine in te nemen voor een echte heldenreis. Ik ging op een yogamat liggen met een gezichtsmasker over mijn ogen en liet de reis beginnen. Het was weer prachtig en magisch. Het had elementen van gelijkenis met de diepe LSD-reis, maar was onderscheidend.
De ervaring werd begeleid door muziek: gongs, schalen en een verscheidenheid aan instrumenten. Het interessante is dat ik op een gegeven moment de muziek werd. Ik voelde mijn lichaam niet meer, ik was letterlijk de muziek. Het is moeilijk om de sensatie te beschrijven, gezien hoe buitenaards het voelde, maar het was majestueus. Ik was niet alleen de muzieknoot, maar ik was ook de emotie die de muzieknoot moest oproepen. Bij elke trilling voelde ik de betreffende emotie met een factor 1000. Ik voelde ontzag, vreugde, opgetogenheid, angst, verdriet en alles daartussenin. Het was buitengewoon.
In meer meditatieve momenten ervoer ik een ander moment van non-dualisme. Ik voelde dat er buiten deze tijd en ruimte een onsterfelijke, almachtige en alwetende godheid leefde, misschien wel een die het spel van het leven in zijn eigen universum heeft gewonnen. Het probleem met zo’n godheid is dat het verveelt. Niets verrast of is ooit nieuw. In feite lijdt het aan de horror van verveelde onsterfelijkheid waar de dystopische romans over na de schaarste het over hebben. Terwijl het zichzelf probeerde te doden en daar niet in slaagde, kwam het met een elegante oplossing. Het creëerde dit universum, simulatie of matrix uit zijn eigen essentie met een set regels. Het doordrenkte het met zijn magie om leven te laten bestaan, maar verspreidde zijn essentie zodanig dat geen van de deelnemers zich zijn goddelijkheid realiseerde. Daarom voelen we een gevoel van eenheid met alle dingen – we zijn eigenlijk één.

Net als in de film The Matrix kunnen sommige regels worden omgebogen en andere worden gebroken omdat we goddelijk zijn, ook al zijn we onze goddelijkheid vergeten. Daarom werkt manifesteren. Het aantal griezelige “toevalligheden” dat ik heb ervaren is verbijsterend. Op Burning Man, toen ik een keer aan het trippen was op acid, dacht ik aan iemand die ik nooit had gezien en waarvan ik niet eens wist dat ze er waren, en ze zouden binnen een paar minuten verschijnen – wat meerdere keren achter elkaar gebeurde. Ik wilde iets hebben en iemand bood het me aan. Ik had ook momenten van echte telepathie. We legden onze hoofden tegen elkaar en voerden in gedachten gesprekken. Ook namen we beelden waar die gebaseerd waren op de werkelijkheid, maar er niet waren. Om er zeker van te zijn dat we elkaar niet voor de gek hielden, schreven we op een stuk papier wat we zagen. In alle gevallen namen we hetzelfde waar. In één geval zagen we bijvoorbeeld Disney-figuren snel uit de vlammen van een vuurplaats komen.
Ik hield van de ervaring, maar voelde me niet geroepen om te onderzoeken wat ik had ervaren of om nog een soortgelijke ervaring op te doen. Ik bleef er gewoon mee zitten tot de volgende gelegenheid een jaar later toevallig mijn leven binnenstroomde.
- Ayahuasca
Veel van mijn vrienden hadden het over Ayahuasca en de rol die het in hun leven had gespeeld, en ik was geïntrigeerd. De meesten van hen gingen het pad op om trauma’s te helen en zochten specifiek naar de ervaring. Ik voelde me meer dan tevreden met waar ik was in mijn leven, dus ik voelde me niet geroepen om er naar op zoek te gaan. Voorafgaand aan de ervaring moet je je 10 dagen voorbereiden door te mediteren, goed te slapen, veganistisch te eten en je volledig te onthouden van seks, alcohol en cafeïne. Je moet “schoon” de ervaring binnenkomen. Daarnaast heb je tijd nodig om na te denken over de reis en ervan te herstellen. Met het drukke leven dat ik leidde, voelde de tijd nooit goed, om nog maar te zwijgen over het feit dat de meeste van mijn vrienden het in de jungle van Brazilië of Peru deden.
In oktober 2018 gebeurden de juiste omstandigheden. Ik woonde toen in een enorme Airbnb op de begane grond in Tribeca. Een vriendin had gevraagd of ze die mocht gebruiken om een yogales te geven. Ik stemde toe en ontmoette kort haar co-host. Een paar weken later, op een willekeurige woensdagavond, zag die medegastvrouw me videospelletjes spelen vanaf de straat en klopte op mijn deur. Ik deed open en we begonnen te kletsen. Ze vertelde me dat ze over 10 dagen naar een Ayahuasca ceremonie ging en nodigde me uit om mee te doen.
Toevallig kon ik de voorbereiding de komende 10 dagen doen en had ik tijd om te herstellen na de reis, dus ik zag het als een teken dat ik het moest doen. Naast de eerder genoemde voorbereiding was de andere aanbeveling die ik kreeg om wit te dragen. Nogmaals, ik ging erheen zonder verwachtingen. Het plan was om een eerste reis ‘s nachts te doen in een yogastudio in de diepe jungle van Bushwick, onmiddellijk gevolgd door een dagreis in een kerk in upstate New York.
Er waren 20 of 30 mensen, naast de ceremoniemeesters die getraind waren door de Yawanawa stam. Ayahuasca wordt gemaakt van twee verschillende planten die op zichzelf niet psychoactief zijn, maar gemengd in een brouwsel zeer krachtig. Om ons voor te bereiden op de ervaring kregen we Rape, een vorm van tabak, die in onze neusgaten werd geblazen. Er werd me verteld dat het de bedoeling was om onze geest leeg te maken, energiekanalen te openen en intenties te maken, maar ik moet toegeven dat ik de ervaring zeer onplezierig vond.
Daarna dronken we het eerste kopje Ayahuasca, dat ook nogal onaangenaam was: dik, bitter, aards en olieachtig. In de loop van de nacht en de volgende dag dronk ik uiteindelijk 4 kopjes. Ik nam ook druppels Sananga in mijn ogen. Het is een traditioneel oogmedicijn dat verondersteld wordt je te aarden en je innerlijke visie te verbeteren. Ik vond dat ook erg onaangenaam en had niet het gevoel dat het bijdroeg aan mijn ervaring.
Terwijl de DMT begon te werken, begonnen de ceremoniemeesters liedjes te zingen. Het interessante is dat de hele aanpak gebruik maakt van hypnotische technieken, van de beelden op de achtergrond tot de woorden van de liedjes die gezongen worden. Mijn eerste intuïtie was om me tegen de boodschappen te verzetten, maar uiteindelijk besloot ik dat gezien hoe mooi de boodschappen waren, ze het waard waren om te accepteren omdat ze variaties waren op het thema van houden van het leven dat je had en de persoon die je was. Ik denk dat ik me ertegen verzette dat het voor mij logisch was om het leven dat ik had te accepteren, maar velen zijn niet zo bevoorrecht en de boodschappen leken hen de mogelijkheid te ontnemen om een beter leven te zoeken door hun huidige leven te accepteren.
Maar naarmate de ceremonie vorderde, begreep ik denk ik wat ze wilden zeggen. In het leven krijgen we allemaal te maken met een verscheidenheid aan ervaringen. Zoals John Milton het verwoordde: “De geest is zijn eigen plaats, en kan op zichzelf een hemel van de hel maken, een hel van de hemel.” Je hebt geen controle over wat er met je gebeurt, maar wel over hoe je erop reageert. Daarom komen we vaak mensen tegen die ogenschijnlijk alles hebben en toch ellendig zijn, terwijl sommigen die ogenschijnlijk niets hebben meer dan tevreden zijn. Zelfs de meest alledaagse taak kan interessant worden gemaakt door het te behandelen als een vorm van kunst of spel.
Wat interessant is om op te merken over de Ayahuasca ervaring is dat wanneer boodschappen aan je worden gepresenteerd, je je misselijk voelt als je ze probeert af te wijzen en geweldig als je ze accepteert. Op dezelfde manier, als je je verschillende levens voorstelt, voel je je misselijk als je het verkeerde pad inslaat en voel je je geweldig als je het goede pad inslaat. Ik heb geen idee hoe het werkt, maar ik heb het aan den lijve ondervonden.
Het leek mij dat je Ayahuasca het beste kunt gebruiken om de verschillende paden te verkennen die je tot je beschikking hebt wanneer je voor fundamentele beslissingen staat en om te proberen de zin van je leven te achterhalen. Het is interessant hoe contrasterend mijn ervaring was met die van de mensen om me heen. Iedereen om me heen leek de boodschap te krijgen dat hun leven niet in lijn was met hun doel en waren agressief aan het zuiveren, huilen en hadden over het algemeen een miserabele tijd.
Ik kreeg heel verschillende boodschappen: je leeft je beste leven; je leeft je levensdoel. Alles is geweldig! Dat wil niet zeggen dat ik geen waardevolle inzichten uit de reis heb gehaald. De eerste boodschap was dat je open moet staan voor de signalen die het universum je stuurt. Als je ergens hard je best voor doet en het werkt niet, dan is dat een teken dat het niets voor jou is. Merk op dat dit alleen geldt als je het echt probeert. Ik realiseerde me dat dit gebeurde met mijn Silicon Cabarete project in de Dominicaanse Republiek. Ondanks jaren van inspanning en miljoeneninvesteringen bleven de problemen escaleren: gasten werden beroofd, bezoekers kregen tropische ziektes, iedereen vroeg om steekpenningen, er was een poging tot verkrachting, een van mijn gasten werd neergeschoten, een van mijn honden werd vergiftigd, tot we uiteindelijk werden aangevallen door gewapende mannen op het terrein. De boodschap werd steeds duidelijker: het was tijd om te vertrekken. En dus verhuisde ik in 2019 naar Turks & Caicos. Ik ging ook verder met een videogame die ik probeerde te bouwen, maar die niet zo goed vorderde als ik had gehoopt.
Het tweede bericht dat ik kreeg was van mijn oma die vond dat ik kinderen moest krijgen. Ze vertelde me dat de reden waarom ik geen kinderen wilde, was dat mijn leven perfect was en dat ik bang was dat kinderen mijn levenskwaliteit zouden verminderen. Kinderen leken de levenskwaliteit van mijn vrienden te verslechteren. Ik zag ze niet meer omdat ze het te druk kregen. Ze waren niet meer het individu of het stel en werden gewoon ouders die hun leven hadden vervangen door het leven van hun kinderen. Dit leek niet overtuigend.
Ze voerde een meervoudig argument aan. Ten eerste voerde ze aan dat de kosten lager zouden zijn dan ik verwachtte. Ik leid een niet-traditioneel leven en zou een niet-traditionele ouder kunnen zijn die zich richt op kwaliteit van interactie in plaats van kwantiteit. Ik zou kinderen kunnen krijgen en het leven kunnen blijven leiden dat ik leid. Ze stelde dat ik de kinderen overal mee naartoe kon nemen op avontuur. Met andere woorden, de kinderen zouden een aanvulling op mijn leven zijn, geen vervanging ervan.
Ten tweede stelde ze dat de voordelen van kinderen krijgen groter waren dan ik me had voorgesteld en dat het mijn leven met nog meer vreugde en liefde zou vullen. Het werd als volgt verwoord: je houdt van lesgeven en hebt lesgegeven aan Columbia, Harvard, Stanford, Princeton en anderen. Je zult het geweldig vinden om les te geven aan je kinderen waarin je jezelf zult herkennen en waarmee je zult groeien. Bovendien ben je een groot kind. Je houdt van op afstand bestuurbare auto’s en vliegtuigen, paintball, videospelletjes en allerlei andere leuke dingen. Als je kinderen hebt, kun je je innerlijke kind laten gaan als nooit tevoren.
De argumenten waren overtuigend en na de ceremonie begonnen we aan de reis om kinderen te krijgen. Het duurde een paar jaar voordat het zover was, maar ik kan je één ding vertellen: mijn oma had gelijk. Ik vind het heerlijk om vader te zijn. Ik neem de kinderen mee op alle avonturen. Ik heb François, die 4 is, al meegenomen op heliskiën, kitesurfen, efoilen, paragliden, karting en nog veel meer.

Ik nam zelfs zijn één jaar oude zusje Amélie mee op een monstertocht, waarbij hij over een rivier moest abseilen, en we kampeerden in een tent terwijl wolven in de nacht huilden.

Het derde resultaat van de Ayahuasca-ceremonie is dat ik bezoek kreeg van twee witte Duitse herders. Ik was gecharmeerd van Jon Snow’s wolf, Ghost, maar dacht dat het gewoon CGI was. Ik realiseerde me niet dat het gebaseerd was op een echte hond. De hond vertelde me dat ik een lichtend baken in een duister universum was dat een episch leven leidde en dat ik een epische witte hond aan mijn zijde nodig had. Op dezelfde manier begon ik aan een reis om mijn epische witte hond te vinden na de ceremonie en nu heb ik Angel, die 2 is.

In de loop van de ceremonie werd ik af en toe opnieuw de muziek, iets wat me ook meerdere keren overkwam bij lichtere doses LSD. Ik had opnieuw een non-duale ervaring. Ik ervoer bijna hetzelfde als tijdens de paddo-reis, maar het was genuanceerder. Naast het feit dat we allemaal het universum zijn dat zichzelf ervaart, kwam ik tot het inzicht waarom we verschillend in elkaar zitten en waarom er kwaad is. Simpel gezegd is er geen wit zonder zwart, geen zelf zonder ander of goed zonder kwaad. De reden dat er zwart en wit is, yin en yang, mannelijk en vrouwelijk en dat we gebouwd zijn met verschillende aanleg, is specifiek om contrasten te creëren en meer gelegenheid te scheppen voor ervaringen.
Voor de duidelijkheid, als ik zeg dat goed kwaad impliceert, bedoel ik dat iets alleen goed kan zijn als het ook kwaad kan zijn. Dit is geen constatering dat sommige mensen goed zijn en anderen slecht. We zijn allemaal veelzijdig en hebben het potentieel voor zowel goed als kwaad, afhankelijk van de omstandigheden. Bovendien denkt iedereen dat hij goed is. In hun ogen waren Hitler, Stalin en Mao goed.

Zoals Alan Watts het heel elegant zegt in The Dream of Life, als je elke nacht 75 jaar tijd zou dromen, zou je de eerste paar nachten al je wensen en fantasieën vervullen en alle soorten plezier hebben. Na een aantal nachten van totaal genot zou je jezelf verrassen door iets te laten gebeuren waar je geen controle over had. Dan zou je steeds avontuurlijker worden in termen van wat je zou dromen tot je uiteindelijk zou dromen waar je nu bent. Je zou de droom dromen van het leven dat je nu eigenlijk leeft.
Daarom is de reis van de held het verhaal bij uitstek. Elk van onze levens is een heldenreis. We worden geboren zonder iets te weten. We groeien, we leren. Op een gegeven moment hebben we het gevoel dat we alles weten en dan krijgen we er echt van langs. Dan realiseren we ons eindelijk dat het ons doel is om ons speciale zelf aan de mensen om ons heen te geven en hen van dienst te zijn door onszelf te zijn.
Daarom voelde ik aan het einde van de ceremonie de overweldigende boodschap van dankbaarheid aan anderen: “Bedankt dat je jezelf bent, want daardoor kan ik mezelf zijn!”
Ik realiseerde me de waarde van antagonisten. Net zoals in een film of boek de held slechts zo goed is als zijn nemesis, zo geldt ook voor ons dat hoe groter de uitdagingen in ons leven zijn, hoe groter de kans op een doel en hoe betekenisvoller onze heldenreis. En hoewel ik een wezen van licht ben, moeten er wezens van duisternis zijn om mijn licht te laten schijnen.
Ik realiseerde me ook dat de reden waarom we zo veel waarde hechten aan de dingen waar we voor vechten in dit universum en die we uiteindelijk krijgen, is dat het precies het tegenovergestelde is van almacht. Flow vergt oneindig veel oefening en inspanning. Als we het zien, waarderen we het. Dat is ook de reden waarom mensen voor wie succes te gemakkelijk komt, zoals loterijwinnaars, vaak alles verliezen omdat ze niet waarderen hoe moeilijk het is om te slagen.
- Andere modaliteiten
Wat interessant is, is dat al deze ervaringen aanvoelden als werk. Iemand beschreef Ayahuasca als tien jaar therapie in één nacht. Hoewel ik nooit in therapie ben geweest en het dus niet helemaal kan beschrijven, klonk het waar voor mij. Het is misschien de reden waarom ik sindsdien niet meer zo’n diepe reis heb gedaan.
Met andere woorden, ik heb deze drie diepe reizen alleen gedaan met respectievelijk LSD, psylocibine en Ayahuasca. Ik had het gevoel dat ik eruit haalde wat ik nodig had en ik ben niet geroepen om het nog een keer te doen. Ik ben niet tegen het idee om het opnieuw te doen als ik daartoe geroepen word, vooral niet als ik ooit voor een grote levensbeslissing sta, maar voor nu voel ik me compleet.
Dat gezegd hebbende, vind ik het nog steeds heerlijk om twee keer per jaar een recreatieve dosis van 1 of 2 druppels acid te gebruiken, één keer tijdens Burning Man en één keer in de natuur om de ware grootsheid van het universum waarin we leven te ervaren, me intiem verbonden te voelen met de mensen om me heen en meer te lachen dan ik ooit voor mogelijk had gehouden.
Het is ook interessant om te weten dat deze ervaringen samen met mijn Tantra-beoefening me zover hebben geopend dat ik supergevoelig ben voor energie. Ik kan veel kenmerken van psychedelische ervaringen recreëren door meditatie, ademwerk en aandacht. Het is alsof ik broodkruimels heb gelegd tijdens deze reizen die me het pad gaven om er toegang toe te krijgen wanneer dat nodig was.
Hoewel ik daar nu kan komen zonder het medicijn, denk ik niet dat ik daartoe in staat zou zijn geweest als ik niet eerst volledige psychedelische ervaringen had gehad.
Een waarschuwing
Vat de magische vier ervaringen hierboven niet op als een boodschap dat drugs in het algemeen goed zijn. De meeste drugs zijn vreselijk voor je. Ze zijn verslavend, giftig, je kunt er gemakkelijk een overdosis van nemen en vreselijke ontwenningsverschijnselen krijgen. Ik zou bijvoorbeeld nooit cocaïne, heroïne, opioïden (zoals fentanyl), meth of crack gebruiken. Ik zou ook wiet vermijden, omdat ik veel mensen die het regelmatig roken een deel van hun motivatie en intellect heb zien verliezen. Ik ben ook genoeg mensen tegengekomen die verslaafd waren aan ketamine dat ik sceptisch ben over de beweerde niet-verslavende eigenschappen ervan, om nog maar te zwijgen over het feit dat ik het minder overtuigend vind dan psylocibine of LSD.
Ik zou zelfs aanraden om legale drugs zoals alcohol, tabak en suiker te vermijden. Er komt steeds meer bewijs dat er geen veilige hoeveelheid alcohol kan worden geconsumeerd. Het is een neurotoxisch vergif bovenop het feit dat het geen aantrekkelijke stof is. Ik ben ook geschokt door het aantal mensen dat verslaafd is aan vaping. Het is minder schadelijk dan het roken van sigaretten, maar het is nog steeds schadelijk voor je longen, hart, hersenen en gezondheid op de lange termijn. Op dezelfde manier zorgt de overdaad aan suiker in moderne diëten ervoor dat je stofwisseling afbrandt, dat je dikker wordt, dat je hersenen en darmen in de war raken en dat je een groter risico loopt op bijna elke chronische ziekte.
Terwijl ik de prachtige hartopening beschreef die ik ervoer met MDMA, is het belangrijk om op te merken dat dit gebeurde in een prachtige ceremoniële setting, met gecontroleerde dosering en streng getest op zuiverheid. Het is niet hetzelfde als het krijgen van willekeurige MDMA, vaak doorspekt met fentanyl, van een dealer om naar een club te gaan, wat ik mensen regelmatig zie doen. MDMA is neurotoxisch en zou niet vaker dan een paar keer per jaar moeten worden gebruikt, met een tussenpoos van vele maanden, om je serotonine niet uit te putten, de magie niet te verdoven of je slaap en neurochemie niet negatief te beïnvloeden (en ik word opgeroepen om het minder vaak te doen dan dat). Je zou ook een neurobeschermingssupplement moeten nemen, zoals de supplementen in Roll Kit, wanneer je het neemt.
Mijn mening over LSD en psylocibine is duidelijk positief, maar blijft genuanceerd. Ze zijn niet neurotoxisch of fysiek giftig. Ze zijn niet verslavend en creëren geen lichamelijke afhankelijkheid of ontwenning. In feite bouwt de tolerantie zo snel op bij LSD en psilocybine dat dagelijks gebruik bijna onmogelijk is. Sterker nog, er is steeds meer bewijs dat ze neurogenese en neuroplasticiteit bevorderen.
Ondanks deze positieve effecten zou niet iedereen ze moeten proberen. Ze hebben geen goede interactie met SSRI’s / SNRI’s (bijv. Zoloft, Prozac, Effexor, Lexapro), MAO-remmers (bijv. Nardil, Parnate, Ayahuasca ingrediënten), antipsychotica (bijv, Seroquel, Risperdal, Zyprexa), benzodiazepinen (bijvoorbeeld Xanax, Ativan, Valium) en stimulerende middelen (bijvoorbeeld Adderall, Ritalin, Wellbutrin). Probeer ze niet als je een van deze middelen gebruikt.
Je moet deze middelen ook niet gebruiken als je schizofrenie (of een familiegeschiedenis daarvan), bipolaire stoornis of ernstige persoonlijkheidsstoornissen hebt. En zelfs als je niet lijdt aan deze stoornissen, moet je ze vermijden als je over het algemeen paranoïde of angstig bent. Psilocybine en LSD versterken je onderliggende gevoelens en je kunt een heel slechte trip of paniekaanval krijgen.
Ik ben blij dat ik deze voor het eerst geprobeerd heb op mijn 40e, toen ik in een positie was om de boodschappen die ik ontving te waarderen en er niet door overweldigd te worden. Ik zou het zeker niet aanraden als tiener.
Als je geroepen bent om wat ik beschrijf voor de eerste keer te proberen, zou ik een begeleide ceremoniële psylocibine geluidsreis doen, met een klein beetje MDMA om er zeker van te zijn dat je geen bad trip hebt, georganiseerd door een getrainde beoefenaar. Ayahuasca is te intens en LSD duurt te lang voor een eerste ervaring. Na die eerste keer zou ik psylocibine of LSD alleen doen in een ceremoniële setting met set, setting en intentie, in een mooie comfortabele veilige ruimte, bij voorkeur in de natuur, met heel weinig mensen die je goed kent en vertrouwt.
Filosofie
Ik vind het fascinerend dat ik deze ervaringen had voordat ik het non-dualisme bestudeerde. Ik had eerst gemeenschap met het goddelijke en had goddelijke openbaringen. Er was geen studie voor nodig en ze waren puur ervaringsgericht.
Na deze laatste ervaring voelde ik me gedwongen om te onderzoeken wat ik had ervaren. Omdat ik reïncarnatie schijnbaar had waargenomen en hindoeïstische voorstellingen van het leven op aarde had gezien, begon ik het hindoeïsme te bestuderen. Het hindoeïsme is divers, met meerdere filosofische scholen en theologische perspectieven. Degene die het beste illustreerde wat ik had ervaren is Advaita Vedanta.
Advaita Vedanta – “Wij zijn allen Brahman”.
Deze school, voornamelijk onderwezen door Adi Shankaracharya, stelt dat de ultieme realiteit, Brahman, enkelvoudig en vormloos is. Het individuele zelf (Atman) staat niet los van Brahman, maar is één en hetzelfde. De beroemde Upanishadische zin “Tat Tvam Asi” (Dat Gij zijt) drukt dit uit – suggererend dat elke persoon in de kern goddelijk is. Echter, door Maya (illusie) zien individuen zichzelf als afzonderlijke wezens in plaats van als Brahman. Verlichting (Moksha) is het realiseren van deze non-dualiteit en het overwinnen van de illusie van afgescheidenheid.
Met verder onderzoek kwam ik Het Ei tegen en realiseerde ik me dat veel andere religieuze en mystieke tradities non-dualisme onderwijzen. Hier zijn de belangrijkste die ik tegenkwam. Kortheidshalve zal ik elke filosofie hieronder samenvatten en in de bijlage kun je een samenvatting van elke filosofie vinden.
Traditie | Sleutel Niet-duaal Inzicht |
---|---|
Advaita Vedanta | Atman (zelf) verschilt niet van Brahman (ultieme realiteit); scheiding is illusie (Maya) |
Zenboeddhisme | Geen vast zelf; dualiteiten zoals subject/object zijn mentale verzinsels – alles is gewoon zo |
Dzogchen | Zuiver bewustzijn (rigpa) en verschijningen zijn niet twee; alle verschijnselen zijn spontane weergave |
Kasjmir Shaivisme | Alles is een manifestatie van Shiva (universeel bewustzijn); de wereld is echt en goddelijk |
Taoïsme | Alle dingen komen voort uit de Tao; tegenstellingen zijn complementaire stromen binnen een naadloos geheel |
Christelijke mystiek | De ziel en God zijn verenigd in de grond van het zijn; goddelijke eenheid overstijgt subject/object |
Soefisme | Er is niets anders dan God (tawhid); zelf is illusie – ware liefde lost de sluier van afscheiding op |
Kabbala | Alles komt voort uit en keert terug naar Ein Sof (het Oneindige); verschillen zijn stappen binnen de goddelijke emanatie |
Neoplatonisme | Alle werkelijkheid komt voort uit het Ene; terugkeer is door contemplatie van de bron van al het zijn |
Kortom, ik ontdekte dat non-dualisme overal is. Het wordt gepredikt door moderne spirituele leraren als Eckhart Tolle, Rupert Spira, Adyashanti en Mooji. Het zit ook in de wetenschap: kwantumtheorie, panpsychisme en geïntegreerde informatietheorie onderzoeken bewustzijn op manieren die rijmen met non-duaal inzicht.
Het is de moeite waard om op te merken dat dit geloof sterk verschilt van de traditionele overtuigingen van het christendom en de islam. In die tradities is God een persoonlijk wezen, verschillend van jou. Jij bent een ziel die Hij geschapen heeft en het is jouw doel om van Hem te houden, Hem te gehoorzamen en door Hem gered te worden. De hemel is een beloning, geen realisatie van eenheid.
Alan Watts
Uiteindelijk is de persoon die het best samenvat wat ik heb ervaren Alan Watts. Hij was meer een filosofische blender, een briljante synthesizer van spirituele tradities. Hij creëerde geen geheel nieuwe religie, maar wat hij wel deed was elementen uit Zen, Advaita Vedanta, Taoïsme en Westerse mystiek samenvoegen tot een unieke Wattsiaanse lens die modern, toegankelijk en speels aanvoelt.
Hij behandelt de wereld niet als iets dat je moet afzweren of overstijgen (zoals hardcore Advaita zou kunnen suggereren). In plaats daarvan ziet hij de dans van het leven als heilig en speels. “Jij bent het universum dat zichzelf ervaart, in een spel van kosmisch verstoppertje spelen.” Die mythische speelsheid is Zen en Taoïsme. Voor Alan Watts ben jij het universum dat zichzelf speelt.
De wereld is een spel. Als je eenmaal beseft dat het leven een spel is, is de enige echte zet het volledig te spelen, maar met bewustzijn, humor en nul gehechtheid. Laat je niet misleiden door te denken dat het een serieuze zaak is. Als je beseft dat het allemaal Lila is (het hindoeïstische idee van goddelijk spel), dan kun je volledig deelnemen aan het leven, maar met een knipoog, alsof de kosmische grap eindelijk landt.
Ik denk dat veel monniken het bij het verkeerde eind hebben als ze besluiten zich terug te trekken, te “overstijgen” en zich los te maken. Zen zou dat vasthouden aan leegte noemen. Watts zou zeggen dat ze de clou verkeerd begrepen hebben. Op het moment dat je het spel verwerpt, ben je terug in de illusie, denkend dat er ergens anders een betere, zuiverdere staat is.
Speel het spel. Maar laat je er niet door bespelen.
Het leven als spel
Als videogamer kwam ik al snel tot de conclusie dat dit leven een spel is. Voorafgaand aan deze ervaringen had ik al gemerkt dat ons leven dezelfde regels lijkt te volgen als een rollenspel. We hebben verschillende vooraf ingestelde eigenschappen voor onze geboorte. Door ervaring kunnen we een hoger niveau bereiken op verschillende eigenschappen. We hebben verschillende moeilijkheidsgraden op basis van waar en wanneer we geboren zijn. Het enige verschil is dat er geen specifiek doel is. Het is niet de bedoeling dat je het spel wint, ergens komt of het overstijgt in de traditionele religieuze zin. Je bent hier om het te spelen, ervan te genieten en het te voelen.
Spelen was altijd al natuurlijk voor mij. Als kind vond ik enorm veel plezier in lezen, leren, computers, tennissen en padel spelen, skiën, paintballen, reizen, honden, videospelletjes en anderen lesgeven. Mijn ouders bleven maar zeggen dat ik er wel overheen zou groeien, maar gek genoeg zijn we nu 40 jaar later en ik vind nog steeds plezier in precies dezelfde dingen. Ik speel zelfs dezelfde soort videospellen als toen ik klein was. Kinderen krijgen is een goed excuus om kind te blijven en te blijven spelen!
Mijn voorliefde voor avontuurlijke reizen is een andere vorm van spelen. Ik vind het spannend om mezelf uit te dagen om elk jaar een week of twee off grid te leven, of dat nu in regenwouden, jungles, woestijnen of poolgebieden is zoals tijdens mijn avontuur op Antarctica. Ik vind het interessant om de vaardigheden te leren om te overleven zonder enige steun van buitenaf in verschillende omgevingen. Het is ook een voorrecht om volledig off-grid te zijn in deze hyperverbonden wereld zonder vergaderingen, e-mails, WhatsApp of nieuws. Ik hou van dat gevoel van ontkoppeling en vind deze weken verwant aan actieve Vipassana-retraites waar je vooral alleen bent met je gedachten.
Tijdens deze twee weken zonder netwerk ben ik meestal 8 uur per dag actief en ga ik van camping naar camping. Ik zet mijn tent op, filter water, zoek voedsel en bereid gerehydrateerde maaltijden. Het herinnert je eraan dat overleven vroeger een fulltime baan was. Niets voelt beter dan de eerste warme douche die je neemt na weken niet gedoucht te hebben. Je begint de genialiteit van toiletten echt te waarderen. Ze moeten een van de beste menselijke uitvindingen zijn! En die eerste maaltijd met echt eten smaakt zo goed. Je komt uit deze ervaringen met zoveel dankbaarheid, zowel voor de losgekoppelde ervaring die je net hebt gehad als voor het voorrecht dat we hebben om in deze comfortabele, veilige wereld te leven waar we ons zorgen kunnen maken over de zin van het leven in plaats van puur overleven.

Nu zullen velen suggereren dat vreugde en betekenis vinden in de dingen die je doet allemaal goed en wel is, maar is dat genoeg? Moet het leven niet een diepere betekenis hebben? Als je in het heden speelt, krijg je spontaniteit, flow, compassie en vreugde die leiden tot vriendelijkheid, gulheid en liefde. Over het algemeen vinden mensen betekenis in het dienstbaar zijn aan anderen. Dienstbaar zijn neemt vele vormen aan. Beroepsmatig gebruik ik mijn persoonlijke interesse en affiniteit voor technologie om startups te bouwen en erin te investeren om hun deflatoire kracht in te zetten om enkele van de uitdagingen van de21e eeuw aan te pakken: klimaatverandering, ongelijkheid van kansen en de mentale en fysieke welzijnscrisis. Ik hou van lesgeven en delen en voel me meer dan bevoorrecht om het leven te leiden dat ik doe. Daarom heb ik een opendeurenbeleid met vrienden en familie. Ik deel graag de vruchten van mijn arbeid en levenslessen met hen. Het is ook de reden waarom ik deze blog schrijf. Het helpt me mijn gedachten te structureren, ik hou van schrijven en hoop dat elementen ervan nuttig kunnen zijn voor anderen.
Merk op dat je niet op grote schaal dienstbaar hoeft te zijn. Als je iemands videogame- of tennismaatje of goede vriend bent, ben je dienstbaar. Er zijn geen kleine daden van vriendelijkheid. Misschien heb je het gevoel dat je leven onbeduidend is, maar net als in de fantastische film It’s a Wonderful LifeAls jij niet zou doen wat je doet, is het heel goed mogelijk dat al die mensen om je heen die geweldige dingen doen, niet in staat zouden zijn om die dingen te doen.
Omdat ik veel plezier beleef aan aardig, vrijgevig en liefdevol zijn, beschouw ik dat niet anders dan wanneer ik tennis of videospelletjes speel. Ik zet me in voor wat ik het liefste doe in al zijn vormen. Wat al mijn acties gemeen hebben, is dat ze de nadruk leggen op het heden. Geen van de mensen die ik help zal over een paar honderd jaar nog in leven zijn, maar dat maakt niet uit. Ik krijg zin door nu te ervaren, te helpen en dienstbaar te zijn.
Spellen worden niet gespeeld om later iets te winnen. Als het doel van een spel alleen was om het uit te spelen, zouden we zo snel mogelijk spelen en het spel meteen beëindigen. Maar dat doen we niet. We spelen voor de spanning, de creativiteit, de improvisatie, de ervaring: “Het hele punt van dansen is de dans.”
Mensen denken dat het leven een reis is naar een doel (succes, hemel, verlichting), maar dit is een valkuil van lineair denken. Als je alleen voor resultaten leeft, mis je de muziek.
Doel
In zekere zin is dit universum, deze simulatie of matrix een nieuwe motor voor het genereren van ervaringen voor een anders verveelde onsterfelijke godheid die een uitweg heeft gevonden uit de nihilistische val. Er is niets anders te doen, dus we kunnen net zo goed plezier hebben in het spelen van het spel. We zijn allemaal verschillend om verschillende ervaringen op te doen en onze rol is simpelweg om onszelf te spelen. Alleen al door onszelf te zijn bewijzen we de mensen om ons heen een dienst. Het is heel duidelijk als je poëzie in beweging ziet, zoals wanneer je Roger Federer ziet tennissen of Lionel Messi ziet voetballen. Ze zijn er om ons te vermaken en we belonen hen daarvoor.
Je hoeft die hoogten echter niet te bereiken om van dienst te zijn. Je vaardigheden, humor en alles wat jou jou maakt, is dienstbaar aan de mensen om je heen. Hoewel de acties van deze specifieke incarnatie van jou er in de toekomst niet meer zullen zijn en niets wat je doet relevant zal zijn in de toekomst, betekent dit niet dat je geen doel hebt. Ik voel het ook sterk op Burning Man, waar het voelt alsof de moeite die mensen steken in hun lichaam, kostuums, kunst en offer een offer en entertainment is voor alle anderen.
Het is jouw doel om het heden te ervaren en de mensen om je heen te voorzien van de magie die jij bezit. Voor mij is het voldoende dat ik een wezen van licht en liefde ben dat de mensen om me heen helpt in het heden. Het brengt hen vreugde en gezien wat ik ben gaan geloven, help ik echt mezelf.
Wat ik denk dat mensen ook vaak verkeerd zien aan deze filosofie is dat ze ervan uitgaan dat het betekent dat je niet ambitieus moet zijn. Ze hebben het mis. Je handelt nog steeds. Je kunt dingen bouwen, doelen nastreven, kunst maken, geld verdienen, maar niet omdat je waarde ervan afhangt. Het wordt een vorm van spel, geen wanhopige strijd om jezelf te “bewijzen” of te “repareren”. Het is jazz, geen schaken.
Deze filosofie impliceert ook niet dat je niet verliefd mag worden, integendeel, er is niets anders te doen dan liefhebben. Wanneer je verliefd wordt, wordt de grens tussen “ik” en “jij” zachter. Je bent niet alleen met hen, je bent van hen. “De betekenis van liefde is niet om je aan elkaar vast te klampen, maar om elkaar toe te staan te zijn wie en wat ze zijn.” Liefde betekent vrijheid met verbinding. Je kiest voor elkaar, maar niet om jezelf te voltooien, alleen om te dansen, samen, zolang de dans waar voelt. “Jullie zijn het universum dat zichzelf ervaart in de vorm van twee mensen die doen alsof ze gescheiden zijn, alleen om te ontdekken dat ze dat niet zijn.” Seks, aanraking en intimiteit zijn heilige daden van overgave, niet zondig of beschamend, maar uitdrukkingen van de Ene werkelijkheid die in zichzelf geniet.
Conclusie
Het is belangrijk om op te merken dat dit allemaal voortkomt uit mijn persoonlijke ervaring, die een enkelvoudige ervaring is, een n van 1. Het kan heel goed een beperkt beeld weergeven en niet beschrijven hoe het systeem in zijn geheel werkt. Deze post gaat voornamelijk over non-dualisme omdat ik zo’n sterk non-duaal ontwaken had. Ik vermoed echter dat dualisme en non-dualisme tegelijkertijd bestaan. We hebben alleen moeite om ze holistisch met elkaar te verbinden. We kunnen 3 ego’s hebben: geest ego, ziel ego, geest ego. We kunnen ze niet echt laten vallen, maar we kunnen ze wel harmoniseren, wat uiteindelijk een gevoel van individualiteit en eenheid tegelijkertijd creëert (dualiteit en non-dualiteit tegelijkertijd). Op dezelfde manier passen de instrumenten die ik onderweg heb gebruikt bij mijn reis en zijn ze misschien niet algemeen toepasbaar voor iedereen. Ik heb ook het gevoel dat ieders spel anders is. De dingen die ik moet ervaren en die me een doel geven, zijn heel anders dan die van anderen. We hebben een creatieve vrije wil als het gaat om wat we kiezen om te ervaren.
Ik kan ook niets bewijzen waar ik over schrijf. Wat er met mij gebeurde kan heel goed een epifenomeen van mijn hersenen zijn geweest. Maar ik ervoer het zo indringend en herhaaldelijk dat ik geloof dat het waar is. Dit werd nog versterkt door mijn studie van non-duale tradities, Alan Watts en mijn ervaringen van het leven als een spel. Hoe meer ik deze overtuiging omarmde om het leven niet al te serieus te nemen en open, vertrouwend en vriendelijk te zijn voor de mensen om me heen, hoe meer ik beloond werd. Ik geloof echt dat ik het beste leven leef dat ooit geleefd is.
Ik realiseer me dat het makkelijk is om deze dingen te zeggen vanuit de bevoorrechte positie waarin ik me nu bevind, maar ongeacht je omstandigheden kost het niets om het leven een beetje minder serieus te nemen, een beetje speelser, en te lezen in de tekens die het universum je stuurt. Je zou jezelf wel eens kunnen verbazen over waar je terechtkomt, vooral omdat ik vermoed dat mijn echte voorrecht is dat ik ruimdenkend ben, dat ik het leven als een spel kan leven, dat ik de statistieken van mijn personage al voor het spel heb gemaximaliseerd door veel liefde, intelligentie en ambitie in te zetten, die in de huidige meta van mijn versie van het spel worden beloond, en dat ik mijn intuïtie en doel kan volgen. Dit leidt weer tot de andere vorm van privilege waar ik vandaag de dag van geniet.
Uiteindelijk ervaar ik dat het leven geen middel is om een doel te bereiken. Het leven is het doel. Dat is het. Dat is de hele show. Je kijkt niet naar een boom en vraagt je niet af: “Waar dient hij voor?” Of je luistert naar een liedje alleen om het einde te horen. Je beleeft het. Je voelt het. Je danst ermee. De zin van het leven is het spel van het leven, bewust ervaren.
Wanneer je het idee van jezelf als een afgescheiden, geïsoleerd ego loslaat, los je op in de stroom van het leven. En daar realiseer je je dat je het universum bent. Je kunt nergens heen. Er valt niets te worden. Jij bent het. Dus, de zin van het leven, paradoxaal genoeg, is wakker worden voor het feit dat er geen behoefte is aan zin. Je leeft het al.
Dit alles om te zeggen dat het antwoord op de zin van het leven eenvoudig is: De zin van het leven is het leven zelf!

BIJLAGE
Zenboeddhisme (vooral Soto Zen)
- Kerngedachte: Er is geen scheiding tussen zelf en wereld, geest en lichaam, nirvana en samsara.
- “Geen-zelf” ≠ nihilisme – het wijst op het wegvallen van de illusie van een onafhankelijk ego.
- Beroemd Zen gezegde: “Bergen zijn bergen en rivieren zijn rivieren. Dan zijn bergen geen bergen en rivieren geen rivieren. Dan zijn bergen weer bergen en rivieren weer rivieren.”
⟶ Vertaling: Je begint met het zien van afgescheidenheid, ontwaakt dan tot de vormloze eenheid en keert tenslotte terug naar vorm – maar met bewustzijn.
Dzogchen (Tibetaans boeddhisme)
- Vanuit de Nyingma school onderwijst het rigpa: zuiver, niet-conceptueel bewustzijn.
- De werkelijkheid is spontaan volmaakt en al compleet – er is geen pad om te bewandelen.
- Non-dualiteit betekent hier dat gewaarzijn en verschijning niet-twee zijn.
“Alles wat ontstaat is de weergave van bewustzijn.” – Dzogchen Meesters
Kasjmir Shaivisme
- Een non-duale tantrische traditie uit Noord-India.
- Alles is een manifestatie van Shiva (zuiver bewustzijn) – niet los van jou.
- In tegenstelling tot Advaita omarmt het de wereld, in plaats van het illusie (maya) te noemen.
“Het universum is het goddelijke spel(Lila) van bewustzijn.”
Taoïsme (vooral in de Tao Te Ching)
- Hij gebruikt de term “non-dualiteit” niet, maar het is overal.
- Tao is de bron van alle dingen en alles komt voort uit dezelfde ongedeelde stroom.
- Het doel is wu wei-onverschillige harmonie met de stroom van het bestaan.
“Als de grote Tao wordt vergeten, ontstaan moraliteit en plicht.”
(Betekenis: als je afgestemd bent op de Tao, heb je geen regels nodig).
Christelijke Mystiek (Eckhart, de Wolk, etc.)
- Meister Eckhart: leerde dat de ziel en God op het diepste niveau niet gescheiden zijn.
- Sprak over de “geboorte van God in de ziel” – een directe, non-duale vereniging die woorden te boven gaat.
“Het oog waarmee ik God zie, is hetzelfde oog waarmee God mij ziet.”
(Dat is pure Advaita in een christelijke taal).
Kabbala (Joodse Mystiek)
- Ein Sof is de oneindige, onbegrijpelijke eenheid voorbij alle vormen.
- De Levensboom is niet alleen kosmologie, het is een kaart terug naar eenheid.
- De dualiteiten van de schepping (mannelijk/vrouwelijk, genade/oordeel) lossen op in Keter, de kroon.
“Er is geen plaats waar God niet is.”
Soefisme (Islamitische Mystiek)
- Tawhid betekent “eenheid van God” – maar sommige Soefi’s (zoals Ibn Arabi of Rumi) gingen er helemaal in op:
- God is niet slechts één-God is de enige.
- De wereld is Gods zelfonthulling.
“Ik zocht naar God en vond alleen mezelf. Ik zocht mezelf en vond alleen God.” – Rumi
Neoplatonisme
- Oudgriekse mystiek (Plotinus).
- De Ene is de bron van al het zijn en alles vloeit daaruit voort.
- Terugkeer naar het Ene door contemplatie – niet anders dan Vedanta.